چارچوب کلان پژوهش

بخش اول: چارچوب کلان

مقدمه

با استناد به قانون اهداف، وظائف و تشكيلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مصوب 18/5/1383 مجلس شوراي اسلامي و در راستای حفظ و ارتقاء کیفیت آموزشی در نظام آموزش عالی کشور و تحقق گام دوم انقلاب اسلامی، مرجعیت علمی و مشارکت دانشگاه ها در تمدن سازی با رویکرد حکمتی و دانایی محور، آییننامه یکپارچه مقررات آموزشی دورههای تحصیلی تدوین شد. اين آیيننامه در دو بخش عمومي و اختصاصي همراه با پيوست تعاريف، تنظيم شده است و در سطح کلیه زیرنظامهای آموزش عالی، دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی که به نحوی مسئول پذیرش، آموزش و بالندگی دانشجویان هستند، به اجرا گذاشته میشود.

ماده 1. هدف

هدف از تدوين اين آيين‌نامه، انتظام بخشیدن به امور تحصيلي دانشجویان از طریق تعیین چارچوب قانونی برای اجرای هماهنگ، یکپارچه و صحیح برنامههای آموزشی و پژوهشی دانشگاههای کشور بهمنظور تربيت نيروي انساني متخصص، متعهد، آشــنا با علم و آخرین دستاوردهای علمی، و منطبق با نیـــازهای جامعه، در راستاي بهرهگيري بهينه از ظرفيت‌هاي موجود برای ارتقاي سطح کیفی آموزش و پژوهش در دوره های تحصیلی كارداني، كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكتري تخصصي است. دورههای تحصیلی «دکتری عمومی رشته دامپزشکی» و «دستیاری دورههای تخصصی»، «کارشناسی ارشد پیوسته»، «دکتری مستقیم» و «دکتری پیوسته» دارای مقررات ویژه خود هستند و از آییننامههای جداگانه پیروی میکنند.

بخش نخست: مواد عمومي

ماده 2. شرط ورود به دانشگاه

شرط ورود به دانشگاه، تأييد شایستگیهای علمی و عمومی از طريق پذیرفته شدن در آزمون ورودی (که توسط سازمان سنجش آموزش کشور برگزار می شود) و یا کسب پذیرش از دانشگاه طبق ضوابط و مقررات مصوب وزارت است.

ماده 3. نظام آموزشی و زبان تدریس

آموزش در دانشگاه مبتنی بر نظام ترمی- واحدی است. ● آموزش در دانشگاه به زبان فارسی انجام می‌شود.

ماده 4. پایبندی به برنامه‌های مصوب

دانشگاه موظف است در رشته های مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی و دورهای که مجوز آن را از شورای گسترش آموزش عالی وزارت دریافت نموده است، دانشجو بپذیرد و فقط برنامههای آموزشی و درسی را كه بر اساس ضوابط ابلاغي وزارت و مصوب شورای عالی برنامه ریزی آموزشی تدوين گرديده است اجرا نماید.

ماده 5. ارائه دروس و پیش‌نیازها

چگونگی و ترتیب ارائه تمامی دروس هر دوره و هر رشته با رعایت پیش نیاز (تقدم و تاخر) هر درس طبق برنامه درسی مصوب بر عهده دانشگاه است. تبصره 1. دانشجو در آخرین نیمسال تحصیلی که منجر به دانش آموختگی می شود، از رعایت مقررات مربوط به این ماده معاف است.

ماده 6. هزینه انتخاب مجدد درس

در صورت بهدست نیاوردن نمره قبولی در خارج از سنوات مجاز تحصیلی در هر درس یا حذف غیرموجه درس به تشخیص دانشگاه، پرداخت هزینه برای دانشجوی مشمول آموزش رایگان جهت انتخاب مجدد همان درس یا درس جایگزین آن، توسط هیئت امنای دانشگاه تصمیم گیری میشود.

ماده 7. الزام حضور و غیاب

شرکت دانشجو در تمام جلسات كلاس درس الزامی است. تبصره 1. اگر دانشجو در درسی بیش از 16/3 جلسات كلاس و یا در جلسه امتحان پایان نیمسال همان درس، غیبت کند، نمره آن درس صفر ثبت می شود. در صورتی که به تشخیص شورای آموزشی دانشگاه، غیبت دانشجو موجه تشخیص داده شود، آن درسِ صفر و نمره آن، از مجموع درسهای آن نیمسال حذف میشود. تبصره 2. نظارت بر رعایت نظم و انضباط آموزشی و مقررات دانشگاه توسط دانشجو در کلاس درس بر عهده مدرس درس می باشد. مدرس درس، موظف به ثبت حضور و غیاب دانشجویان در هر جلسه و گزارش آن مطابق ضوابط دانشگاه است و دانشگاه موظف است نسبت به ثبت الکترونیکی آمار برگزاری کلاس ها و حضور و غیاب دانشجویان اقدام نماید.

ماده 8. ارزشیابی تحصیلی و ثبت نمرات

پیشرفت تحصیلی دانشجو در هر درس، توسط مدرسِ همان درس و بر اساس حضور، شرکت در فعالیتهای کلاسی، انجام تکالیف درس و نتایج امتحانات ارزشیابی میشود. تبصره 1. برگزاری آزمون کتبی برای درسهای نظری الزامی است. تبصره 2. مدرس درس موظف است در چارچوب ضوابط دانشگاه، ظرف مدت حداکثر 10 روز پس از اعلام گزارش نهایی امتحان در دوره کاردانی و کارشناسی و حداکثر 20 روز پس از اعلام گزارش نهایی امتحان در دوره کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی، جهت رسیدگی به اعتراضات مکتوب دانشجویان و رفع اشتباهات احتمالی، اقدام به بازبینی اوراق امتحانی درس نماید و نتیجه آن را به دانشجو و دانشگاه اعلام و ثبت نماید. دانشگاه موظف به ایجاد سامانه الکترونیک و نرمافزاری برای اجرایی سازی این تبصره می باشد. ● ثبت نمره توسط مدرس درس از طریق سامانه های دانشگاه (پویا/سدف) انجام می پذیرد. ● دروس دوره كارشناسی مانند كارآموزی، كارورزی، مهارت‌آموزی، عملیات صحرایی، سمینار، پروژه و … در صورتی كه تکمیل آنها در طول یک نیمسال تحصیلی میسر نباشد، بر اساس مصوبه شورای آموزشی دانشگاه، مهلت ثبت نمرات دروس یادشده تا پایان نیمسال بعدی امکان پذیر است. پس از مهلت مقرر، امکان ثبت نمره میسر نبوده و نمره مردودی درج می شود. تبصره 3. مدرس درس موظف است برگه های امتحانی و سایر فعالیت های درسی و مستندات آزمون در هر درس را پس از پایان امتحانات به عنوان سوابق درس تا حداقل یک نیمسال تحصیلی نزد خود نگهداری نماید. تبصره 4. نمره هر یک از دروس پس از انقضای مدت مذکور و اعلام به آموزش کل غیر قابل تغییر می باشد. در صورت درخواست مدرس جهت تغییر نمره ثبت شده، دانشگاه مطابق ضوابط مصوب خود با دریافت فرم اصلاح نمره و دلایل اشتباه صورت پذیرفته در ثبت نمره توسط مدرس، مجاز به اصلاح نمره می باشد.

ماده 9. سنوات مجاز تحصیل و مرخصی‌ها

سقف مدت مجاز تحصیل در هر دوره محدود است و با اتمام سنوات مجاز، امکان تحصیل در آن دوره از دانشجو سلب میشود و دانشجو محروم از ادامه تحصیل می شود. تبصره 1. مدت مجاز مرخصی های بدون احتساب سنوات که مطابق ضوابط دانشگاه قابل استفاده برای دانشجو می باشد به شرح زیر است: ● مرخصی زایمان برای هر فرزند (مطابق قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت مصوب مجلس شورای اسلامی)، یک نیمسال در طول دوره بارداری و حداکثر 4 نیمسال پس از زایمان برای مادران دانشجو دارای فرزند زیر دو سال؛ ● مرخصی پزشکی، حداکثر دو نیمسال تحصیلی؛ ● سایر مصادیق مرخصی تحصیلی (مانند ماموریت همسر یا والدین و … ) حداکثر تا دو نیمسال تحصیلی. ● تصمیم‌گیری در خصوص مرخصی پزشکی و سایر مصادیق در کمیسیون موارد خاص دانشگاه صورت خواهد پذیرفت.

ماده 10. انصراف از تحصیل

دانشجوی متقاضی انصراف از تحصیل، باید درخواست انصراف خود را شخصاً یا از طریق وکیل قانونی خود و بصورت رسمی به آموزش دانشگاه تسلیم کند. دانشجو مجاز است فقط برای یکبار و تا حداکثر دو ماه از تاریخ ارائه درخواست، تقاضای انصراف خود را پس بگیرد. در غیراینصورت، پس از انقضای این مهلت، حکم انصراف از تحصیل وی صادر می شود. تبصره 1. تصمیم گیری در مورد بازگشت به تحصیل دانشجوی منصرف از تحصیل در محدوده سنوات مجاز تحصیلی و به شرط امکان اتمام واحدهای باقیمانده در سنوات مجاز تحصیلی باقیمانده صرفا بر عهده شورای آموزشی دانشگاه است. تبصره 2. عدم انتخاب واحد در هر نیمسال توسط دانشجو به عنوان انصراف از تحصیل بوده و در صورت عدم پیگیری دانشجو و عدم تعیین تکلیف وضعیت آموزشی دانشجو در آن نیمسال تحصیلی، در پایان همان نیمسال تحصیلی در وضعیت دانشجو به عنوان انصراف از تحصیل اعمال می شود.

ماده 11. دروس مردودی و تأثیر آن در معدل

دانشجویی که در هر نیمسال در یک یا چند درس نمره قبولی کسب نکند، چنانچه در نیمسال های بعدی، درس یا دروس مذکور را با نمره قبولی بگذراند، نمره یا نمره های مردودی قبلی در ریزنمرات تحصیلی دانشجو ثبت شده و این نمره ها در میانگین نیمسال و کل دوره محاسبه می شود. تبصره 1. دانشگاه مجاز است با درخواست کتبی دانشجو مبنی بر بلااثر نمودن نمره حداکثر یک درس مردودی از میانگین کل دوره موافقت نماید. نمره مردودی درس مذکور در ریز نمرات ثبت و در میانگین نیمسال تحصیلی محاسبه می شود. درخواست کتبی دانشجو و حذف درس مردودی صرفا پس از قبولی در آن درس قابل انجام است. گذراندن دروس با استفاده از ماده مذکور، مشروطی دانشجو در نیمسال های قبل را خنثی نمی کند و شورای هدایت استعدادهای درخشان وزارت مجاز است دانشجویی را که از این تبصره استفاده مینماید و به واسطه آن حائز شرایط استعداد درخشان میشود را از شمول تسهیلات خود خارج نماید. تبصره 2. تسهیلات این ماده شامل دانشجویانی که به دلیل تقلب و یا حکم انضباطی، نمره مردودی دریافت می کنند، نمی شود.

ماده 12. معادل‌سازی نمرات

معادل سازی نمرات دروس گذرانده شده برای دانشجویان انصرافی، اخراجی، تغییر رشته ای، انتقالی و یا تغییر رشته توام با انتقال، با رعایت موارد زیر انجام می شود. الف) از زمان گذراندن آن درس بیش از 5 سال نگذشته باشد و حداقل نمره قابل قبول (در دوره کاردانی و کارشناسی 12، در دوره کارشناسی ارشد 14 و در دوره دکتری تخصصی 16) را در دانشگاه یا رشته مبداء کسب کرده باشد. ب) دروس از دوره یا دورههایی که منتج به اخذ یک مدرک تحصیلی رسمی شده باشد نمی تواند معادل سازی شود. ج) به منظور جلوگیری از تضییع حقوق دیگر دانشجویان، دانشگاه بایستی بر اساس شیوه نامه مصوب شورای آموزشی دانشگاه برای معادل سازی نمرات که در زمان درخواست دانشجو، کتبا به وی اطلاع رسانی می کند، ضریب معادل سازی نمرات را بر اساس کیفیت و ویژگی های دانشگاه یا رشته مبداء و مقصد تعیین و اعمال نماید و نمره معادلسازی شده در نمرات دانشگاه مقصد درج شود. د) به ازای هر 20 واحد از دروس معادل سازی شده 1 نیمسال از سنوات مجاز تحصیلی دانشجو در دوره کاردانی و کارشناسی کاسته می شود. ه) برای دانشجوی کارشناسی ارشد به ازاء معادل سازی هر 12 واحد درسی، یک نیمسال تحصیلی از سنوات مجاز تحصیل وی کسر می شود. شیوه‌نامه تطبیق دانشگاه

ماده 13. تقویم آموزشی و امور اجرایی

برنامه ریزی و تصمیم گیری درباره تقویم آموزشی، چگونگی اعلام و ثبت نمره، زمان حذف و اضافه، حذف اضطراری دروس، نحوه اعتراض به نتایج امتحانات، تاریخ تجدید نظر و دیگر موضوعات اجرایی، طبق شیوه نامه اجرایی دانشگاه موضوع ماده 51 این آییننامه انجام می شود.